افزایش شدید و جهانی قیمت برنج در سراسر دنیا شوک همگانی وارد کرد | قیمت برنج به چند رسید؟

پایگاه خبری تحلیلی بازار بورس:

قیمت برنج طی چندماه گذشته با نوسان مواجه شده است. قیمت برنج به دلیل کاهش واردات برنج افزایشی شده است. قیمت برنج امسال در کانال صعودی قرار گرفت. قیمت برنج به دلیل خشکسالی با گرانی مواجه شد. قیمت برنج به دلیل نبود نظارت کافی در توزیع و قیمت گذاری با نوسان همراه شده است.

رسول مژده شفق با اشاره به تاثیرات اصلاح نظام یارانه‌ای بر عرضه و تقاضا ماکارونی، گفت: روند تولید و تقاضا برای ماکارونی بعد از آزادسازی نرخ آرد کاهش پیدا کرد اما از آنجایی‌که قیمت این محصول حدود ۳ برابر افزایش پیدا کرد به همان نسبت مصرف کنندگان خرید را مدیریت کردند.

وی با بیان اینکه شایعه افزایش نرخ ماکارونی پیش از اعمال آن از سوی تولیدکنندگان در جامعه مطرح شده بود، تصریح کرد: مردم برای کنترل نگرانی‌های خود اقدام به انبار کردن ماکارونی کردند و از آنجایی‌که این محصول خشک است می‌توان مدت زمان طولانی آن را دپو کرد از این‌رو بخش قابل توجهی از مردم حداقل برای مدت ۵ تا ۶ ماه نیازشان را خریداری کردند و همین نکته باعث شد که تقاضا در سطح فروش کاهش پیدا کند.

به گفته مژده شفق؛ قیمت ماکارونی ۷۰۰ گرمی از ۸ هزار و ۶۰۰ تومان ۲۴ هزار تومان شد البته ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده، هم باید به این نرخ اضافه شود. شواهد بازار نشان می‌دهد بعد از گذشت ۷ ماه به شرایط مطلوب نزدیک ‌می‌شویم اما هنوز به آن نقطه نرسیده‌ایم چراکه افزایش نرخ در نیمه نخست سال رخ داده و تجربه نشان داده است که در این بازه زمانی کاهش مصرف داریم اما در نیمه دوم روند مصرف اصلاح پیدا می‌کند.

مشاور انجمن صنفی کارخانجات ماکارونی خاطر نشان کرد: ماکارونی همواره کالای جایگزین در سبد مصرف خانوارها بوده است؛ به‌خصوص خانواده‌های متوسط رو به پایین. افزایش قیمت‌ سایر اقلام خوراکی مانند گوشت، مرغ و برنج باعث می‌شود که مردم سبد غذایی خود را تغییر بدهند و ماکارونی را جایگزین کنند؛ به نظر می‌رسد از اواخر مهر و اواسط آبان میزان مصرف افزایش پیدا ‌کند.

وی افزایش تقاضا برای مصرف ماکارونی را حدود ۲۰ درصد دانست و افزود: مصرف ماکارونی به‌طور معمول در سال ۱۴۰۰ نزدیک به ۷۰۰ هزار تن بوده و امروز به زیر ۶۰۰ هزار تن رسیده است و امیدواریم که در ماه‌های پایانی سال شرایط بهبود پیدا کند. اما افزایش مصرف در ماه‌های پایانی نمی‌تواند چندان تاثیرگذار باشد و باید منتظر باشیم و ببینیم که سیاست‌ دولت برای سال آتی چه خواهد شد.

مژده شفق با اشاره به حذف مالیات بر ارزش افزوده گندم و آرد برای مصرف‌کنندگان، گفت: فعالان صنف ماکارونی به دولت پیشنهاد دادند که این ارزش افزوده برای صنایع آردبر نیز حذف شود که با حذف آن به مصرف‌کننده نهایی کمک می‌شود.

وی ۱۵ تا ۲۹ درصد تولیدات داخلی ماکارونی را صادراتی دانست و افزود: عمده ماکارونی تولید شده به عراق، افغانستان و کشورهای آسیانه میانه و بخشی به آفریقا صادر می‌شود. افزایش قیمت به‌شدت در روند صادرات تاثیر گذاشته است چرا که قیمت در محصول صادراتی باید مزیت قیمتی داشته باشد. علاوه‌بر افزایش قیمت گمرک نیز نرخ پایه صادراتی را افزایش داد و از تنی ۳۵۰ دلار به تنی ۶۸۴ دلار رساند که این عدد صادرات را دشوار می‌کرد حدود ۲۰ روز پیش گمرک در این موضع تجدید نظر کرد و نرخ پایه صادراتی را به ۵۵۰ دلار کاهش داد.

مژده شفق در پایان بیان کرد: قیمت صادراتی از بازار تبعیت نمی‌کند و باید رقابت قیمتی حفظ شود تازمانی که این اصلاح انجام نشده صادرات ما صفر شده بود به‌جز آن بخش‌هایی که از سال‌های گذشته تعهد کرده بودیم.

روند افزایشی قیمت جهانی برنج در برابر کاهش نرخ گندم و غلات 

فائو با اشاره به افزایش ۲.۳درصدی قیمت جهانی برنج و روند کاهشی نرخ گندم و غلات گفت: شاخص قیمت مواد غذایی این سازمان در پایان نوامبر نسبت به مدت مشابه سال قبل تنها ۰.۳ درصد بیشتر است.

با این حال اعلام داشت: شاخص قیمت مواد غذایی فائو، که تغییرات ماهانه قیمت‌ های بین‌ المللی سبدی از کالاهای غذایی رایج را دنبال می‌ کند، در طول ماه نوامبر به طور متوسط ‌۱۳۵.۷ واحد بود که کمی کمتر از سطح خود در اکتبر است. به طوری که این شاخص اکنون تنها ۰.۳ درصد بالاتر از سطح خود در نوامبر ۲۰۲۱ است.

از سوی دیگر در گزارش فائو آمده است: شاخص بهای غلات فائو نسبت به ماه قبل ۱.۳ درصد کاهش یافت، اما همچنان نسبت به سال قبل ۶.۳ درصد افزایش داشت. همچنین قیمت جهانی گندم و ذرت در نوامبر به ترتیب ۲.۸ درصد و ۱.۷ درصد کاهش یافت که تا حدی تحت تأثیر گسترش طرح غلات دریای سیاه قرار داشت. در مقابل، قیمت بین المللی برنج ۲.۳ درصد افزایش یافت.

همچنین بر اساس این گزارش، شاخص قیمت روغن نباتی فائو در ماه نوامبر ۲.۳ درصد افزایش یافت و به هفت ماه کاهش متوالی پایان داد. به عبارت دیگر قیمت های بین المللی روغن نخل و سویا افزایش یافت، در حالی که قیمت روغن های کلزا و آفتابگردان کاهش یافت.

شاخص قیمت گوشت فائو در نوامبر ۰.۹درصد کمتر از اکتبر بوده است

از سوی دیگر شاخص قیمت لبنیات فائو از اکتبر ۱.۲ درصد کاهش یافته است، با کاهش قیمت جهانی کره، شیر بدون چربی و شیرخشک کامل، در بحبوحه کاهش تقاضای واردات، در حالی که قیمت پنیر افزایش یافته است که تا حدی به دلیل وجود صادرات کمتر از کشورهای تولیدکننده پیشرو در غرب اروپا است.

علاوه بر این در این گزارش آمده است: شاخص قیمت گوشت فائو در نوامبر ۰.۹ درصد کمتر از ماه قبل بود، زیرا قیمت ‌های بین‌ المللی گوشت گاو کاهش یافت، چرا که با وجود تداوم تقاضای بالای واردات چین، افزایش صادرات از استرالیا به عرضه‌ های بالای برزیل اضافه شد. در مقابل، قیمت‌ های جهانی سایر انواع گوشت افزایش یافت که منجر به قیمت‌ های بالاتر برای گوشت گوسفند شد.

تولید غلات نسبت به سال ۲۰۲۱ به میزان ۲درصد کاهش داشته است

نکته جالب توجه اینکه شاخص قیمت شکر فائو در ماه نوامبر ۵.۲ درصد افزایش یافت که تحت تأثیر خرید قوی در میان عرضه ضعیف شکر جهانی (تقاضا بیش از عرضه) به دلیل تأخیر در برداشت در کشورهای کلیدی تولیدکننده و اعلام هند برای کاهش سهمیه صادرات شکر بود. همچنین قیمت های بالاتر اتانول در برزیل نیز فشار صعودی بر قیمت جهانی شکر وارد کرد.

بر اساس این گزارش، فائو پیش بینی کاهش تولید جهانی غلات در سال ۲۰۲۲ را مطرح کرده بود که اکنون به ۲۷۵۶ میلیون تن رسیده و نشان از کاهش ۲ درصدی میزان تولید نسبت به سال ۲۰۲۱ دارد. فائو همچنین پیش‌ بینی کاهش تولید جهانی گندم در سال ۲۰۲۲ را مطرح کرد، با این وجود رقم جدید ۷۸۱.۲ میلیون تنی همچنان یک رکورد باقی خواهد ماند و از سوی دیگر انتظار می رود تولید جهانی برنج ۲.۴ درصد کمتر از بالاترین رکورد سال قبل باشد.

گفتنی است بر اساس آنچه سازمان فائو اخیرا اعلام کرده، ۴۵ کشور در سراسر جهان، از جمله ۳۳ کشور در آفریقا، ۹ کشور در آسیا، دو کشور در آمریکای لاتین و دریای کارائیب و یک کشور در اروپا، به دلیل درگیری‌ ها، رویدادهای آب و هوایی شدید و نرخ‌ های تورم فزاینده، به کمک‌ های خارجی برای غذا نیاز دارند.

همچنین برای کشورهای کم درآمد با کمبود مواد غذایی پیش بینی می شود که تولید غلات در سال ۲۰۲۲ برابر با میانگین ۵سال گذشته یعنی ۱۸۴.۵ میلیون تن باشد در حالی که پیش بینی می شود کل نیاز واردات غلات ۶۳.۷ میلیون تن باشد که که نسبت به میانگین ۵سال گذشته ۷درصد بیشتر باشد.