احتمال استعفای حریری قوت گرفت

به نقل از پایگاه خبری النشره، منابع سیاسی لبنان درباره پرونده تشکیل دولت در این کشور اعلام کردند که گزینه استعفای «سعد حریری» نخست‌وزیر مکلف همچنان روی میز است و او منتظر زمان مناسب مانده و در صورتی که تلاش‌های جاری میان حزب الله و «جبران باسیل» رئیس جریان آزاد ملی جهت تسهیل روند تشکیل دولت به نتیجه نرسد این اتفاق خواهد افتاد.

منابع در ادامه تاکید کردند که البته استعفای حریری با هماهنگی و موافقت «نبیه بری» رئیس پارلمان و نخست‌وزیران سابق باید انجام شود و در صورتی که این اتفاق بیفتد دولت پیشبرد امور شرایط را برای برگزاری انتخابات پارلمانی مهیا می‌کند.

این منابع گزارش دادند که فعالیت مجدد «حسان دیاب» نخست وزیر دولت پیشبرد امور با کمک جامعه جهانی برای گذر لبنان از این مرحله دشوار همراه خواهد بود اما با این وجود جنبش امل و حزب‌الله ترجیح می‌دهند که حریری استعفا نکند؛ چرا که انتخاب شخص دیگری به جای سعد حریری با موانع بیشتری مواجه خواهد شد و بنابراین کشور یک زمان طولانی‌تر در بن بست باقی می‌ماند.

از چند هفته گذشته منابع لبنانی گزارش می‌دهند که سعد حریری قبل از رفتن به جلسه شورای شرعی اسلامی لبنان در ماه گذشته تصمیم خود را برای استعفا از ماموریت تشکیل کابینه گرفته بود؛ اما اعلام این تصمیم خود را تا زمان مشخص شدن نتایج تماس‌های جنبش امل و حزب‌الله با طرف‌های مربوطه برای تشکیل دولت از طریق ابتکار «نبیه بری» رئیس پارلمان لبنان به تاخیر انداخت.

اما از آنجایی که چه ابتکار نبیه بری و چه ابتکار قبلی «امانوئل ماکرون» رئیس جمهوری فرانسه برای تسهیل روند تشکیل دولت در لبنان و انجام اصلاحات در این کشور بدون هیچ چشم‌اندازی همچنان در بن‌بست باقی مانده، سوالی که در این میان بی پاسخ می‌ماند این است که حریری در آستانه استعفا قرار گرفته است؟

منابع لبنانی در این زمینه معتقدند سعد حریری همچنان که به گزینه استعفا فکر می‌کند منتظر نتایج برخی تماس‌های بین المللی وعده داده شده با عربستان سعودی است تا ریاض را قانع کند که راه را برای تشکیل دولت در لبنان به ریاست سعد حریری هموار کند؛ چرا که همه می‌دانند حریری بدون چراغ سبز سعودی‌ها قادر به تشکیل دولت در لبنان نیست. به ویژه اینکه «فیصل بن فرحان» وزیر خارجه عربستان طی روزهای گذشته در گفتگو با «آنتونی بلینکن» و «ژان ایو لودریان» همتایان آمریکایی و فرانسوی خود پس از چند ماه سکوت درباره اوضاع سیاسی لبنان تلویحا اشاره کرد که عربستان از سعد حریری حمایت نمی‌کند.

بنابراین اگر تماس‌های فرانسه و آمریکا نتواند به نتایجی که مورد نظر سعد حریری است برسد وی در اعلام استعفای خود عجله خواهد کرد و سعی می‌کند تا این تصمیم را به تلاش خود برای خارج کردن لبنان از بحران ارتباط دهد.

اما بعد از جدی شدن گزینه استعفای حریری طی چند روز گذشته گزینه‌های مختلفی برای جایگزینی وی مطرح شده که «فیصل کرمی» نماینده پارلمان یکی از این گزینه‌هاست که البته حامیان زیادی ندارد.

نام «نجیب میقاتی» نخست وزیر اسبق لبنان نیز به عنوان یکی از گزینه‌های جایگزین حریری مطرح شده؛ اما میقاتی همچنان در همه موضع گیری‌های خود درباره تشکیل دولت آینده اعلام کرده که از سعد حریری برای تشکیل کابینه حمایت می‌کند. اما علت واقعی امتناع نجیب میقاتی از پذیرش ماموریت تشکیل دولت جدید لبنان آن است که او به خوبی می‌داند جریان آزاد ملی لبنان به دلیل برخی ملاحظات مربوط به پرونده‌ها و سیاستهای قبلی میقاتی از انتخاب وی برای تشکیل دولت لبنان استقبال نخواهد کرد.

«فواد مخزومی» نماینده پارلمان لبنان یکی دیگر از گزینه‌هایی است که برای نخست وزیری آینده این کشور بعد از استعفای حریری مطرح شده که تحت حمایت «میشل عون» رئیس جمهوری لبنان قرار دارد. معرفی فواد مخزومی به عنوان نامزد نخست وزیری آینده لبنان همچنین مطابق با خواسته‌های پایتخت‌های بین‌المللی است که اعلام کرده‌اند تنها در صورت انجام اصلاحات اقتصادی در لبنان حاضر به کمک به این کشور هستند.

مطرح شدن نام مخزومی همچنین هیچ یک از گروه‌های مدنی در لبنان را تحریک نمی‌کند؛ چرا که او پیش از این در بازی قدرت در صحنه سیاسی لبنان حضور نداشت و همچنین هیچگونه ارتباطی با پرونده‌های فساد در این کشور ندارد.

گزینه چهارمی که برای نخست وزیری آینده لبنان مطرح می‌شود « مصطفی ادیب» سفیر لبنان در آلمان است که پیشتر نیز برای انجام این ماموریت انتخاب شده و در انجام آن شکست خورده بود.

از زمان وقوع انفجار بندر بیروت در 4 آگوست 2020 که منجر به ویرانی این بندر و وارد شدن خسارات زیاد به منازل و ساختمان‌های اداری پایتخت لبنان شد، رئیس جمهور فرانسه دو نوبت به این کشور سفر کرد و به دولتمردان و سیاستمداران لبنانی فشار آورد و آن‌ها را تهدید کرد تا در بازه زمانی یک ماه بر سر تشکیل دولت جدید تلاش کنند در غیر این صورت، از کمک مالی برای لبنان خبری نخواهد بود.

تحت همین فشارها مصطفی ادیب، سفیر لبنان در آلمان که تابعیت فرانسه را نیز دارد و مورد حمایت کاخ الیزه است، به عنوان مامور تشکیل کابینه انتخاب شد.

اما تعلل ادیب در تشکیل دولت و اصرار بر کابینه تکنوکرات بدون حضور احزاب سیاسی با انتقادات زیادی در محافل سیاسی لبنان مواجه و بعد از آن مشخص شد که احتمالا او تحت فشارهای خارجی برای عدم حضور حزب‌الله در دولت آینده وجود دارد. بر همین اساس تلاش‌های ادیب برای تشکیل چنین دولتی تحت حمایت سعد حریری به نتیجه نرسید و او پس از 26 روز استعفای خود را از ماموریت تشکیل کابینه اعلام کرد.

واقعیت‌های سیاسی لبنان نشان می‌‌دهد مسئولان لبنانی تا امروز مسیر تازه‌ای برای تسهیل روند تشکیل دولت در این کشور در نظر نگرفته‌اند و لبنانی‌ها همچنان باید منتظر بمانند.