تصویب نظام مصون‌سازی و عملیات پدافند شیمیایی کشور

به گزارش خبرنگار پایداری ملی، سردار دکتر غلامرضا جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور در گفت و گویی با بیان اینکه در چهل و نهمین جلسه کمیته دائمی (شورای عالی) پدافند غیرعامل کشور که با حضور رئیس ستاد کل نیروهای مسلح برگزار شد، نظام مصون‌سازی و عملیات پدافند شیمیایی کشور در 19 ماده و 9 تبصره به تصویب رسید، اظهار داشت: این نظامنامه با هدف مصونیت‌بخشی، اَمن‌سازی، کاهش آسیب‌پذیری و مخاطرات زیرساخت‌ها، مراکز و صنایع شیمیایی کشور، مقابله و پاسخ به پیامد تهدیدات، حوادث و مخاطرات شیمیایی، حفاظت از مردم، سرمایه‌های انسانی و محیط زیست در برابر تهدیدات شیمیایی، ارتقاء آمادگی و تاب‌‍‌آوری زیرساخت‌ها و تاسیسات شیمیایی کشور و استمرار کارکرد و تداوم خدمات ضروری وابسته به حوزه شیمیایی تدوین شده است.

وی ادامه داد: همچنین این سند، تدوین نظام تصمیم‌گیری، فرماندهی، مدیریت عملیاتی و‌ اجرایی پدافند شیمیایی در سطوح عملیاتی، تعیین نقش‌ها و وظایف دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط و تبیین نحوه ارتباطات و تعامل آنها در عملیات پدافند شیمیایی، هماهنگی و هم‌افزایی در استفاده از منابع ملی، استانی و شهرستانی در شرایط اضطراری ناشی از تهدیدات و مخاطرات شیمیایی، حصول اطمینان از مصونیت، امنیت، ایمنی مراکز و تاسیسات شیمیایی کشور را مد نظر قرار داده است.

به گفته سردار جلالی، نظام مصون‌سازی و عملیات پدافند شیمیایی کشور، نمایانگر نحوه تحقق پدافند شیمیایی در مصون سازی و سطح عملیاتی، در نتیجه‌‌ انجام ماموریت‌های عملیاتی توسط نیروهای پدافند شیمیایی در وضعیت‌های مختلف مواجهه با سناریوهای محتمل تهاجم شیمیایی دشمن علیه زیرساخت‌ها و مراکز شیمیایی کشور است. این نظام، تفکر (اصول، رویکرد، خط مشی، اهداف و راهبردهای) عملیاتی پدافند شیمیایی، تدبیر عملیات پدافند شیمیایی، نحوه انجام این ماموریت‌ها (طرح اقدام ) و تقسیم کار (نگاشت نهادی) را برای هریک از وضعیت‌های عملیاتی ترسیم می‌کند.

اصول نظام عملیاتی پدافند شیمیایی

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور با بیان اینکه ایمنی ذاتی، برتری ایمنی بر خطر، بسیج منابع مقابله‌ای، شناسایی و رهگیری مواد خطرناک، رعایت حریمها، تخلیه و اسکان اضطراری، تحدید منطقه آلوده، آگاهی وضعیتی، آمادگی پاسخ پدافندی، واکنش سریع، کنترل خطر و هم افزایی آن، محدودسازی پیامدها، روزآمدی فناورانه، درمان تخصصی و حفظ محیط زیست اصول نظام عملیاتی پدافند شیمیایی را تشکیل می‌دهد، متذکر شد: اصول و ارزش‌های عمومی و فراگیر پدافند غیرعامل از قبیل؛ تاب‌آوری ، مصون سازی، پراکندگی، مکانیابی و مردم یاری در تدوین این نظام‌ نامه نیز مورد تاکید است.

سطوح عملیاتی و مصون‌سازی پدافند شیمیایی

سردار جلالی، واحد صنعتی، منطقه صنعتی، شهری، استانی و ملی را سطوح عملیاتی و مصون‌سازی پدافند شیمیایی عنوان و خاطرنشان کرد: اگر حوادث و رخدادهای شیمیایی به لحاظ گستره و پیامد بین چند کشور همسایه توسعه یابد یا احتمال آن داده شود این نظامنامه در چارچوب راهبردهای دیپلماسی دفاعی کشور وارد عمل خواهد شد.

مهمترین راهبردهای نظام مصون‌سازی و عملیات پدافند شیمیایی کشور

وی کاهش‌آسیب‌پذیری و مصون‌سازی واحدها و مناطق صنعتی و مراکز حیاتی و حساس و مهم شیمیایی کشور، پیاده‌سازی و استقرار نظام ایمنی، امنیتی، دفاعی شیمیایی کشور و طراحی و فعال‌سازی مرکز عملیات پدافند شیمیایی کشور، استقرار نظام سلسله مراتبی بهداشت و درمان در حوادث شیمیایی در سطوح ملی، استانی و مناطق و واحدهای صنعتی شیمیایی کشور و ارتقاء ایمنی و امنیت و پدافند مراکز جمعیتی در برابر تهدیدات و مخاطرات شیمیایی از طریق خروج مراکز پرخطر از شهرها، ایمن‌سازی مراکز شیمیایی موجود در مراکز جمعیتی و ارتقاء آمادگی‌های عملیاتی پاسخ پدافند شیمیایی در سطوح شهری و استانی را از مهمترین راهبردهای نظام مصون سازی و عملیات پدافند شیمیایی کشور دانست.

کنترل، راهبری و مدیریت حوادث شیمیایی در سطح ملی برعهده رئیس جمهور است

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور با بیان اینکه براساس این نظامنامه کنترل، راهبری و مدیریت حوادث شیمیایی و پیامدهای ناشی از آن در سطح ملی برعهده رئیس جمهور،  معاون اول یا وزیر کشور است، تصریح کرد: سازمان پدافند غیرعامل کشور،  مسئولیت هماهنگ کننده و دبیر ستاد ملی مدیریت حوادث شیمیایی در سطح ملی را برعهده دارد.

به گفته سردار جلالی، وزارتخانه‌های نفت، صمت، نیرو، بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، راه و شهرسازی، کشور، اطلاعات، امورخارجه و دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، همچنین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ارتش، ناجا، بسیج و سازمان‌های انرژی اتمی، جمعیت هلال احمر، محیط زیست و صدا و سیما از جمله دستگاه‌های اجرایی هستند که وظایف و تکالیف آنها در این نظامنامه مشخص شده است. همچنین براساس این نظامنامه رزمایش‌های پدافند شیمیایی تاسیسات شیمیایی حیاتی و حساس بصورت سالانه حداقل یکبار برگزار می‌شود.

نظام مصون‌سازی و عملیات پدافند شیمیایی کشور برای بخش خصوصی لازم الاجراست

سردار جلالی این نظام‌نامه را برای کلیه زیرساخت‌ها و تاسیسات شیمیایی بخش خصوصی لازم الاجرا دانست و گفت: سازمان‌های یادشده موظفند با نظارت و راهبری قرارگاه پدافند شیمیایی کشور ملاحظات پدافند غیرعامل را در کلیه تاسیسات و فرایندهای شیمیایی خود اِعمال ‌نمایند و دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط موظف به کنترل و نظارت بر اجرای تکالیف در حوزه شیمیایی برای بخش خصوصی هستند. سازمان پدافند غیرعامل کشور نیز موظف است اقدامات پدافند غیرعامل دستگاه‌های اجرایی دارای تاسیسات شیمیایی را هدایت و کنترل نموده، بر حسن اجرای این نظام‌نامه نظارت و اجرای آن را سالانه به کمیته دائمی پدافند غیرعامل کشور گزارش کند.