تحلیل رسانه روسی از آتش‌سوزی‌ها و انفجارات در تأسیسات هسته‌ای و نظامی ایران

طی چند هفته اخیر یکسری آتش سوزی ها و انفجارات در تأسیسات مدنی و نظامی ایران رخ داده است از جمله کارخانه غنی سازی اورانیوم در نطنز.

مقامات ایران در باره تصادفی بودن این حوادث صحبت می کنند، ولی کارشناسان در باره خرابکاری های احتمالی اسرائیل و فشار بر ایران قبل از انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا سخن می گویند.

علی ربیعی سخنگوی دولت در یک نشست خبری درباره برخی فرضیه‌های مطرح شده درباره حادثه نطنز و اظهارنظر مقامات اسرائیلی در این‌باره گفته بود که از ابتدای وقوع این حوادث برخی رسانه‌ها و فعالان رسانه‌ای که عمدتا با موساد کار می‌کنند در اقدامی برنامه‌ریزی شده و هماهنگ تلاش کردند که تصویری قدرتمند از رژیم اسرائیل به‌دست دهند و این حادثه را به رژیم اسرائیل مرتبط کردند. هرچند مقامات سیاسی اسرائیل گفتند که ما از وقوع این حادثه استقبال می‌کنیم اما از پذیرش مسئولیت این حادثه صریحا خودداری کردند.

رژیم اسرائیل باید توجه داشته باشد که تولید ادبیات هنجارشکن در زمینه تاسیسات هسته‌ای ما حتی از سوی رسانه‌ها عملا گام نهادن در مسیر خطوط قرمز صلح و امنیت جهانی است که رژیم اسرائیل به آن دامن می‌زند و این اقدام می‌تواند رویه خطرناکی باشد که در سراسر عالم توسعه پیدا می‌کند. در مورد هر نوع دخالت یا اقدامی که صورت گرفته باشد، پاسخ مناسب ارائه خواهد شد، دوستان ما در شورای‌عالی امنیت ملی جمع‌بندی نهایی را ارائه خواهند داد.

در همین زمینه اسپوتنیک با مجتبی جلال زاده کارشناس مسائل بین‌الملل، سیاست آمریکا و سیاست خارجی ایران گفتگویی انجام داده که در ادامه می‌خوانید.

این نوع اتفاقات در ایران با چه چیزی می تواند ارتباط داشته باشد؟

جلال‌زاده: آنچه که ما طی هفته‌های اخیر شاهد آن هستیم، انفجارهای پیاپی و آتش‌سوزی های گسترده در تأسیسات زیربنایی و مادرتخصصی جمهوری اسلامی ایران هست. اظهار نظر بصورت دقیق و شفاف در این زمینه کمی پیچیده و دشوار است. تحلیل این سری از مسائل امنیتی برمی گردد به حقوق موجود از دسته امنیت کالا و حقایق آن در دستگاه امنیتی است که در اختیار گذاشتن عموم را پیروی نمی‌کند.

اما در این زمینه، می توانیم بر مبنای نگاهی سیاسی بر اساس واقعیات موجود در این منبع، این اتفاقات را تحلیل بکنیم. در واقع اگر بپذیریم که این اتفاقات معلول خرابکاری سرویس و یا خواسته‌های غربی ها در ایران است، دو نکته را باید مد نظر قرار بدهیم. نکته اول اینکه با روی کار آمدن ترامپ در سال 2016، که دارد ماههای آخر ریاست جمهوری خودش را سپری می‌کند، سیاست های آمریکا علیه ایران بسیار تند شد و آمریکایی ها، مخصوصا خود آقای ترامپ از اعمال هیچگونه سیاستی علیه ایران خودداری نکردند. چه بسا ادامه سیاست های ترامپ برای تحت فشار قراردادن ایران برای بازگشت به میز مذاکره و انجام یک توافق دیگر، دور از ذهن نیست که این اقدامات توسط آمریکایی‌ها و تیم های پایداری آنها انجام شده باشد.

از سوی دیگر با توجه به تحریم های گسترده که علیه جمهوری اسلامی ایران و صنعت هسته‌ای و تکنولوژی های ایران انجام می شود، قطعا خرید قطعات چه برای نصب و چه برای حفظ و تعمیر قطعات موجود، کاری بس دشوار است. ضمن اینکه طبق گزارش هایی که در گذشته و ماقبل برجام هم داشتیم قطعات خریداری شده حتی از کمپانی های معروف در دوران تحریم ها چون بصورت مستقیم نبوده و با واسطه انجام شده، ایراداتی داشته و به صنایع ما خصوصا در بخش هسته ای صدمه وارد کرده است.

اما از سوی دیگر اگر بخواهیم به موضوع اسرائیل بنگریم، مسائل زیادی وجود داشته است. در مورد بسیاری از مسائل نظیر مسائل داخلی خودش، داشتن بمب های اتمی تا مسائل منطقه ای و بین المللی. اما در این زمینه جالب است که چندان مایل نیستند سیاست ابهام را در پیش بگیرند. چندی پیش بود که آویگدور لیبرمن وزیر امورخارجه سابق اسرائیل، در مصاحبه ای اعلام کرد که انفجار سایت نطنز کار اسرائیلی‌ها بوده.

 به نظر می رسد با توجه به شرایط منطقه ای و خصوصا در منطقه کنونی و اتفاقاتی که دارد در عربستان سعودی، ترکیه و سوریه رخ میدهد و همچنین با توجه به تغییر نگرش و راهبردی که جمهوری اسلامی ایران در سیاست خارجی خودش در نگاه به شرق انجام داده و تعمیق روابط با روسیه و علی الخصوص اینروزها با چین غرب بدش نیاید که ابتکار عمل را در منطقه به دست بگیرد و با فشار بر ایران و با تحت فشار گذاشتن هر چه بیشتر ایران، بخواهد به مقاصد خود برسد. شرکای استراتژیک و ایادی آمریکایی‌ها در خاورمیانه، همچنان سیاست های آنها را پیمانکار بشوند و ادامه بدهند.

در این خصوص هم اظهارنظر شفاف نمی شود کرد، اما حملات سایبری و نه حملات موشکی و نظامی چندان دور از ذهن نیست ،چه بسا که در گذشته هم سوابق چنین عملیاتی وجود داشته و شاهد آن بودیم و نهادهای امنیتی و اطلاعاتی خبر از خنثی سازی این چنین عملیاتی را در رسانه ها اعلام کردند.

آیا مقامات ایران قصد دارند اقدامات امنیتی در تأسیسات اصلی در کشور را شدت بخشند؟

جلال‌زاده: آنچه که مسلم است و حتی بر اساس یک اصل مذهبی نگاه بکنیم که می گوید رفع خطر احتمالی واجب است، انتظار می رود که با توجه به سریالی بودن این اتفاقات و حوادث، جمهوری اسلامی ایران، سطح امنیتی و هشدار امنیتی خودش را بالا ببرد، خصوصا در سطح حفاظت از نیروگاه ها و پالایشگاه‌ها. بطور فرض هم اگر ما احتمال حملات سایبری را نادیده بگیرم و آن‌ها را رد بکنیم، احتمال حملات سایبری در آینده قطعا پیش‌بینی می شود، پس نخستین کاری که نهادهای امنیتی ما خواهند کرد این است که سطح هشدار امنیتی را بالا ببرند و بتوانند زیرساخت ها و دیوارهای حمایتی از این تأسیسات را تشدید کرده و نسبت به ایمن سازی آنها اقدام بکنند.