آتلانتیک: ترور سردار سلیمانی، مرگ برجام است

بن رودز در نشریه آتلانتیک نوشت: توافق هسته‌ای، ایران را به تخریب هسته رآکتور برای ساخت پلوتونیوم و جمع‌آوری دو سوم از سانتریفیوژهایش مجبور کرد. ایران همچنین 98 درصد از ذخیره اورانیوم غنی شده‌اش را به خارج از کشور منتقل کرد و به جامع‌ترین رژیم بازرسی‌های بین‌المللی تن داد. بازبینی این دستاوردها حائز اهمیت است، چرا که گوشزد می‌کند که با ترور ژنرال قاسم سلیمانی همه آنها از بین رفتند.

برجام درست کار می‌کرد. حتی نهادهای اطلاعاتی دولت دونالد ترامپ، هم معترف این موضوع بودند.

ترامپ مدعی بود که با خروج از برجام می‌تواند در موقعیت قوی‌تری نسبت به ایران برای متوقف کردن تحرکاتش در خاورمیانه قرار بگیرد. اما بیایید تحرکات ایرانی‌ها را در چند ماه اخیر مرور کنیم. ترور ژنرال قاسم سلیمانی، مرگ برجام بود و حالا فرقی بین تندروها و میانه‌روهای ایرانی وجود ندارد و همه، خروج ایالات متحده از منطقه را فریاد می‌زنند.

برای ماه‌ها و سال‌های آینده باید منتظر حملات جدیدی علیه منافع آمریکا و آمریکایی‌ها از طرف ایران و نزدیکانش باشیم. برخلاف وحدت بین‌المللی که با رسیدن به توافق برجام حاصل شده بود، خروج ترامپ نزدیک‌ترین متحدان ما را بیگانه کرد. حتی دیگر مذاکرات مثل مذاکره با کره شمالی نیز در سایه حس بدبینی و عدم اعتماد به ایالات متحده قرار دارد.

ما با برجام می‌توانستیم برنامه هسته‌ای ایران را حداقل ده تا پانزده سال عقب بیندازیم، ولی حالا تا ده پانزده سال آینده نمی‌توان انتظار شکل‌گیری توافق جدیدی را داشته باشیم. برجام، برنامه موشک‌های بالستیک ایران یا حمایتش از تروریسم را متوقف نمی‌کرد، اما می‌توانست این تضمین را ایجاد کند که حکومت ایران که دارای موشک‌های بالستیک پیشرفته است و از گروه‌هایی حمایت می‌کند که باب میل غرب نیستند و منافع آن را تامین نمی‌کنند، از دستیابی به سلاح هسته‌ای منع شده است.

دست آخر اینکه بحران فعلی را تصور کنید اگر ایران سلاح هسته‌ای می‌داشت. ترامپ باید از اوباما متشکر باشد چرا که برنامه هسته‌ای ایران از سال 2015 به بعد متوقف شده بود و نظام بازرسی‌ها به شکل موثری اجرا می‌شد. در مقابل، با سیاست‌های ترامپ باید منتظر برنامه‌های هسته‌ای نامحدود جدید ایران باشیم.

باراک اوباما به توافقی رسید که جانشینانش را از جنگ با ایران خلاص می‌کرد. اما حالا به‌رغم همه آن تلاش‌ها، یک موقعیت جنگی بین ایران و ایالات متحده حاکم است. ترامپ برای اینکه به قول نابودی دستاورد اوباما جامه عمل بپوشاند، مایل است زیر قول دیگرش بزند که می‌گفت، آمریکا را از جنگ‌های خاورمیانه بیرون می‌کشد. بنابراین او به طرز غم‌انگیزی ثابت کرد که اوباما درست می‌گفت، شما باید بین توافق با ایران یا یک برنامه هسته‌ای نامحدود ایرانی و شکلی از جنگ، یکی را انتخاب کنید.