فوری/ ادعای رویترز علیه ایران؛ نامه سه قدرت اروپایی به شورای امنیت

خبرگزاری رویترز روز پنج‌شنبه در گزارشی از مشاهده نامه‌ای به تاریخ دوشنبه ۱۴ خرداد خبر داد که در آن سه قدرت اروپایی، بریتانیا، فرانسه و آلمان، جزئیات عدول ایران از توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ موسوم به برجام را برای شورای امنیت سازمان ملل متحد تشریح کرده‌اند.

در این نامه که به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت (مصوب کننده برجام) اشاره می‌کند، تهدید مستقیمی به بازگشت تحریم‌ها نشده است. با این حال، یادآوری شده که این قطعنامه در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ منقضی می‌شود.

نامه تروئیکای اروپایی به تاریخ ۱۴ خرداد، به گزارش اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اشاره می‌کند که «پیشرفت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی، از جمله افزایش ذخایر و نرخ تولید اورانیوم غنی‌شده» را «ناقض برجام» دانسته است.

بنا بر این گزارش، هدف از نامه این سه کشور افزایش فشار بر ایران در شورای امنیت و فراهم کردن زمان برای یافتن راه‌حل دیپلماتیک پیش از انقضای سازوکار بازگشت تحریم‌ها در سال آینده عنوان شده است.

ایران اما در نامه‌ای جداگانه، موضع اروپا را رد کرده و خروج یکجانبه آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ و بازگرداندن تحریم‌ها را عامل اصلی اقدامات خود می‌داند.

رویترز نوشت که تلاش بریتانیا، فرانسه و آلمان برای افزایش فشار بر تهران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز مشهود بوده است. آن‌ها با وجود تردیدهای آمریکا، قطعنامه‌ای انتقادی را علیه ایران در آژانس به تصویب رساندند.

داریل کیمبال، مدیر اجرایی انجمن کنترل تسلیحات، معتقد است این نامه ممکن است زمینه‌ساز بازگشت تحریم‌ها باشد، هرچند تأکید می‌کند که راه‌حل دیپلماتیک همچنان امکان‌پذیر است.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، قرار است گزارش جدید خود را درباره اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ روز ۲۴ ژوئن به شورای امنیت ارائه کند.

نماینده ایالات متحده در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز در بیانیه‌ای به تاریخ ۱۵ خرداد، ابراز تاسف کرد که تصمیم ایران برای توقف اجرای تعهدات هسته‌ای مرتبط با برجام و حذف تجهیزات نظارتی برجامی، تلاش‌های آژانس را تضعیف کرده است.

لورا هولگیت تاکید کرد که جمهوری اسلامی هیچ توجیه غیرنظامی معتبری برای انباشت اورانیوم با غنای بسیار بالا ندارد و اقداماتش با رفتار سایر کشورهای غیرهسته‌ای عضو معاهده منع اشاعه تسلیحات هسته‌ای در تضاد است.

هولگیت همچنین اظهارات تهران مبنی بر ممانعت واشنگتن از بازگشت ایران به تعهدات برجامی را رد کرد و گفت در سال ۲۰۲۲ قراردادهای قابل اجرایی روی میز بود که ایران آن‌ها را با خواسته‌های غیرقابل قبول پاسخ داد.

شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی روز چهارشنبه قطعنامه‌ای را علیه جمهوری اسلامی ایران تصویب کرد.

۲۰ کشور به این قطعنامه رای موافق دادند، ۱۲ کشور دیگر رای ممتنع دادند، و تنها روسیه و چین با آن مخالفت کردند.