رائفی‌پور از قالیباف جاماند؛ پاجوش‌ها به چنارها باختند | شانا انتخابات هیات رئیسه را بُردمحمد مهدی درستی

تکلیف انتخابات هیات رئیسه مجلس دوازدهم در حالی امروز مشخص شد که پیروزی محمدباقر قالیباف در رقابت برای کسب کرسی سبز ریاست پارلمان، معادلات سیاسی برخی گروه‌ها ازجمله جریان وابسته به علی اکبر رائفی پور در بهارستان را به هم زد.

ترکیب اعضای هیات رئیسه مجلس دوازدهم برای اجلاسیه اول امروز با آرای نمایندگان مشخص شد و محمدباقر قالیباف توانست بار دیگر بر کرسی ریاست بهارستان تکیه زده و سکان دار قوه مقننه شود. از طرفی دیگر، آرایش سایر اعضای هیئت رئیسه مجلس هم آنگونه که رقیبان او تصور می‌کردند شکل نگرفت و به جای سیطره یاران رائفی پور بر کرسی های هیئت رئیسه مجلس، 7 صندلی از 12 صندلی به نواصولگرایان رسید؛ اتفاقی که ناظران بیرونی از آن با عنوان شکست جریان وابسته به علی اکبر رائفی پور در مقابل اصولگرایان میانه‌رو به سرلیستی محمدباقر قالیباف یاد می‌کنند.

هیات رئیسه مجلس در تصرف شانا

در ترکیب سیاسی هیات رئیسه مجلس دوازدهم لیست انتخاباتی شورای ائتلاف انقلاب اسلامی (شانا) توانست با حضور 7 چهره، بیشترین سهم را از کرسی‌های هیات رئیسه مجلس به خود اختصاص دهد. محمدباقر قالیباف (رئیس)، حمیدرضا حاجی بابایی و علی نیکزاد (نائب رئیسان اول و دوم)، روح الله متفکرآزاد، مجتبی یوسفی و علی اکبر رنجبرزاده (دبیران) و علیرضا سلیمی (ناظر)، از اعضای لیست شانا هستند که در یک سال آینده در هیات رئیسه پارلمان حضور خواهند داشت. به گزارش اقتصادنیوز، همچنین احمد نادری، محمد رشیدی (دبیر) و سیدجلیل میرمحمدی (ناظر) سه چهره اصولگرای حاضر در هیات رئیسه اجلاسیه اول مجلس دوازدهم هستند که به جریان جبهه پایداری وابستگی دارند.

2 نماینده علیه هیئت رئیسه یکدست

اما برخلاف تصور در انتخابات هیات رئیسه مجلس دوازدهم، مجتبی بخشی‌پور و غلامرضا نوری غزلجه به عنوان دو چهره نزدیک به جریان اصطلاح طلب به کرسی‌های هیات رئیسه پارلمان رسیدند. مجتبی بخشی پور که از لیست صدای ملت (نزدیک به علی مطهری و متشکل از چهره های اصلاح طلب و اصولگرای میانه رو) به مجلس راه یافته، امروز ترکیب هیات رئیسه را تنوع بخشید. البته یک نماینده دیگر نیز ترکیب یکدست اصولگرایان را به هم زد؛ غلامرضا نوری غزلجه که همواره در زمان نمایندگی در مجلس یازدهم یه عنوان نماینده منتقد به وضع موجود آن دوره از مجلس شناخته می شد و نسبت به بسیاری از اقدامات رویکرد انتقادی داشت. او به نقد فعالیت جریان حاکم بر مجلس یازدهم شهره بود؛ نقد پرسروصدای او به طرح پرحاشیه صیانت از کاربران فضای مجازی گواه این مدعاست.

این دو چهره هر چند سهم اندکی از هیات رئیسه مجلس دوازدهم را به خود اختصاص داده‌اند اما می توانند تا در جهت دهی به تصمیم‌گیری‌های پارلمان تا حدودی نقش آفرینی کنند.

«جبهه صبح» اولین رقابت را واگذار کرد!

مجموع این ترکیب نشان می دهد که فهرست جبهه صبح که در اتاق فکری با مدیریت علی اکبر رائفی پور بسته شده بود، نتوانست در فاز اول رقابت های درون پارلمانی از سد چنارها بگذرد. این در حالی است که در انتخابات اسفندماه لیست جریان «جبهه صبح ایران» به لیدری فکری علی اکبر رائفی پور، به دلیل نقطه اشتراک بالا با برخی لیست‌های اصولگرا در تهران، توانست بیشترین نتیجه را از این همگرایی بگیرد و با این سیاست، 18 کرسی از 30 کرسی تهران را به خود اختصاص دهد. با این حال حتی یک فرد از افراد حاضر در این لیست که نامشان در لیست های موازی ثبت نشد، نتوانستند به مجلس راه یابند؛ موضوعی که نشان می دهد، دلیل اصلی پیروزی اغلب نامزدهای جبهه صبح ایران، انعطاف برای همگرایی با لیست‌های موازی بود؛ اشتراک با دو لیست‌ انتخاباتی مهم دیگر (شانا و امنا). نمونه این توفیق با نام سید محمود نبویان، منتخب اول حوزه انتخابیه تهران بیشتر قابل درک است؛ فردی که بیشترین رای را به دلیل حضور در هر سه لیست اصلی انتخابات اسفند 1402 از آن خود کرد.

همه مولفه‌هایی که در نتیجه انتخابات اسفند 1402 موثر بود، این برآورد را قوت بخشیده بود که احتمالا معادلات مجلس دوازدهم برای تعیین هیات رئیسه -نسبت به آنچه در مجلس یازدهم بود- تغییر خواهد کرد و کار قالیباف برای ریاست پارلمان سخت خواهد شد؛ فرضی که البته در اولین مرحله از رقابت های درون پارلمانی محقق و تایید نشد. 

در انتخابات هیات رئیسه امروز، دو مولفه مهم به کمک محمدباقر قالیباف آمد. اول؛ سیال بودن منتخبان مجلس از منظر گرایش ها درون جریان اصولگرا (به دلیل تکرار نامشان در لیست های انتخاباتی موازی) و دوم؛ حضور 9 نماینده اختصاصی لیست (شانا) از تهران در جمع منتخبان مجلس دوازدهم که به نظر می‌رسد نقش کلیدی در اقناع نمایندگان سرگردان برای رسیدن قالیباف به صندلی ریاست داشتند.

مجموع این موارد سبب شد تا دست جریان وابسته به رائفی پور به لیدری حمید رسایی در مجلس دوازدهم، برای پیاده سازی مستقل برنامه ها و اهداف خود کوتاه شود. این در حالی‌ست که رسایی چندی پیش در ارگان رسانه ای خود -روزنامه 9 دی- به پیشگویی درباره ریاست مجلس دوازدهم پرداخته و از کنار رفتن قالیباف از صندلی ریاست بهارستان سخن گفته بود؛ پیشگویی که با نتیجه انتخابات امروز غلط از آب درآمد و در گام اول رقابت‌ها در مجلس دوازدهم، نقشه پاجوش‌ها علیه چنارها بر آب شد. 

تکیه محمدباقر قالیباف بر صندلی ریاست

اما محمدباقر قالیباف در حالی امروز به کرسی ریاست مجلس دوازدهم رسید که 198 رای و 68.9 درصد از مجموع آرای نمایندگان حاضر در جلسه امروز را از آن خود کرد و مجتبی ذوالنوری با ۶۰ رای و منوچهر متکی با ۵ رای را پشت سر گذاشت تا به این ترتیب تکلیف نفرات اول، دوم و سوم انتخابات ریاست مجلس مشخص شود.

در انتخابات امروز 24 رای باطله به ثبت رسید که بیش از 8 درصد کل آرای اخذ شده نمایندگان را در بر می گیرد. نکته دیگر در انتخابات امروز، عدم حضور 3 نماینده در روند رای گیری بوده است.

سردار از آخر سوم شد

میزان رای قالیباف در مقایسه با اجلاسیه اول مجلس یازدهم از نظر درصد و تعداد کاهش محسوسی داشته است، چرا که او در اجلاسیه اول مجلس یازدهم، 230 رای و 86 درصد آرا را از آن خود کرده بود.

کاهش درصد آرای قالیباف تنها به انتخابات هیات رئیسه مجلس هم اختصاص نداشت و او در انتخابات اسفند 1402 مجلس دوازدهم هم نسبت به دوره قبل (اسفند 1398) با افت محسوس میزان آرا رو به رو شد. قالیباف در حالی در انتخابات مجلس یازدهم به عنوان منتخب اول تهران به بهارستان راه یافته بود که یک میلیون 265 هزار و 287 رای به دست آورد اما در انتخابات مجلس دوازدهم تنها توانست  447 هزار و 905 رای به دست آورد.

بررسی اقتصادنیوز از آرای روسای سال اول ادوار مجلس نشان می‌دهد که قالیباف با این میزان رای در مجلس دوازدهم، در رتبه سوم کمترین میزان آرای روسای مجلس قرار گرفته است.

کمترین میزان رای روسای مجلس در اجلاسیه اول به علی اکبر ناطق نوری در دوره پنجم مجلس اختصاص دارد که 146 رای و 61 درصد از کل آرای ماخوذه را از آن خود کرد. رتبه دوم کمترین میزان رای را علی لاریجانی در اختیار دارد که در اجلاسیه اول مجلس نهم با 177 رای و 66 درصد کل آرای ماخوذه رئیس مجلس شد.