افشای ماموریت مالی

در حالی این روزها رابرت مالی با محدودیت‌هایی مشابه حصر خانگی دست و پنجه نرم می‌کند که جدال‌های سیاسی جمهوری خواهان و دموکرات‌ها در واشنگتن در باره چرایی حذف وی از قدرت به شدت بالا گرفته است.همزمان با این اتفاقات، تهران تایمز یک فایل صوتی از رابرت مالی نماینده سابق آمریکا در امور ایران و مذاکره کننده ارشد این کشور را در گفت‌وگوهای احیای برجام منتشر کرده است.مالی در این فایل صوتی می‌گوید: دولت بایدن برجام را نقطه شروعی برای دستیابی به «توافق طولانی تر، قوی تر و گسترده تر» با ایران می‌داند.وی می‌افزاید: «حتی اگر به توافق برگردیم، این تازه اولین گام است. اما همان طور که رئیس جمهور گفت ما به دنبال یک توافق طولانی تر، قوی تر و گسترده تر هستیم. این نتیجه‌گیری ما با حمایت جامعه اطلاعاتی و اروپایی‌ها بود که اگر به دنبال توافق قوی‌تری هستیم، نمی‌توانیم از روی برجام بپریم. ایرانی‌ها هم این توافق گسترده‌تر را رد و به گونه ای عمل می کنند که در چند سال گذشته عمل کرده‌اند، بنابراین برنامه هسته‌ای و جنگ‌طلبی خود را در منطقه برای تحت فشار قرار دادن ما تسریع می‌کنند.»نماینده سابق آمریکا در امور ایران ادامه می دهد: «زمانی که به برجام بازگشتیم، قصد داریم از ابزارهای مختلف در حفظ فشار بر ایران برای دیگر اشکال رفتارش، چه حمایت از گروه‌های نیابتی، چه برنامه موشک‌های بالستیک، حملات سایبری، مداخله در انتخابات و نقض حقوق بشر، استفاده کنیم. بنابراین، ما توانایی خود برای اعمال فشار، تحریم و موارد دیگر علیه ایران را حفظ می‌کنیم.»

صحبت مالی و تکرار سیاست رسمی دولت آمریکا

این اظهارات رابرت مالی در حالی منتشر شده است که زمان و مکان بیان شدن آن مشخص نیست اما به طور قطع می‌توان گفت صحبت‌های افشا شده مربوط به هفته‌ها یا ماه‌های اخیر نیست، چرا که رابرت مالی مدت‌های زیادی است که از مسئولیت خود کنار گذاشته شده و مذاکرات در غیاب وی پیگیری شده است. همچنین شواهد نشان می‌دهد پس از تعلیق وی از مسئولیت، اجازه صحبت کردن و حضور در محافل سیاسی از وی سلب شده است.صحبت‌های درز کرده از رابرت مالی را نمی‌توان موضع گیری جدید و خارق العاده‌ای توصیف کرد. راهبرد دولت جو بایدن در ارتباط با ایران و تلاش برای دستیابی به یک «توافق گسترده‌تر و قوی‌تر» از برجام حتی پیش از قدرت گرفتن دولت دموکرات‌ها و شکست دونالد ترامپ مشخص بود.پیش‌نویس برنامه پیشنهادی حزب دموکرات آمریکا قبل از انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ به صراحت همین مواضع را تایید می‌کند. در بخشی از این سند 80 صفحه‌ای آمده است: «توافق هسته‌ای همیشه قرار بوده آغاز دیپلماسی ما با ایران باشد نه پایان آن. دموکرات‌ها از تلاش‌های جامع دیپلماتیک برای محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران و پرداختن به دیگر فعالیت‌های تهدیدکننده این کشور اعم از ستیزه‌جویی منطقه‌ای، موشک‌های بالستیک و سرکوبگری‌ داخلی حمایت می‌کنند.» در این سند تاکید شده که باید به رغم دایمی کردن محدودیت‌های هسته‌ای ایران، برجام های بعدی به دیگر مولفه‌های قدرت ایران از جمله توان موشکی و قدرت منطقه‌ای تعمیم داده شود.علاوه بر این، اظهارات مقامات داخلی کشورمان در برهه‌هایی از مذاکرات احیای برجام تایید کننده آن است که حداقل در ماه‌های ابتدایی شروع گفت‌وگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا، کاخ سفید به شدت دستیابی به این اهداف زیاده خواهانه را پیگیری ‌کرده است.غریب‌آبادی سفیر و نماینده دایم ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی که در مراحل اول مذاکرات وین در زمان دولت سابق حضور داشت، بعدها فاش کرد که غربی‌ها به‌دنبال گنجاندن مسائل غیرهسته‌ای در مذاکرات ناکام وین بودند.

عدول از رویه رابرت مالی؟

واقعیات میدانی نشان می‌دهد تیم مذاکره کننده آمریکایی نه تنها در دستیابی به هدف اصلی خود یعنی توسعه محدودیت‌های ایران از حوزه هسته‌ای موجود در برجام به محدودیت‌های موشکی و منطقه‌ای ناکام مانده که حتی احیای چارچوب‌های برجامی علیه فعالیت صلح آمیز هسته‌ای کشورمان را نیز به دست نیاورده است.

این مهم باعث شده است بسیاری از نزدیکان رابرت مالی در طول دوران مذاکرات از وی جدا شوند. ریچارد نفیو معروف به معمار تحریم‌های ضدایرانی در همان ماه‌های ابتدایی مذاکرات از همراهی با تیم مذاکره کننده آمریکا کناره گیری کرد. وی در صفحه شخصی خود در فضای مجازی نوشت: «من در ششم دسامبر تیم مذاکره‌کننده با ایران را به دلیل اختلاف‌نظر صادقانه در باره سیاست، ترک کردم. هفته گذشته هم وزارت امور خارجه را ترک کردم.»چند هفته بعد رسانه‌های آمریکایی از کناره گیری چند نفر دیگر از اعضای تیم رابرت مالی گزارش دادند. روزنامه‌ وال استریت ژورنال در باره این مسئله خبر داد: این اختلافات از ماه‌ها قبل و همزمان با مخالفت تیم ایرانی با امتیازاتی که دولت قبل در ایران آن‌را پذیرفته بود ایجاد شده بود. «دن شاپیرو» سفیر سابق ایالات متحده در سرزمین‌های اشغالی و معروف به «نجواگر اسرائیل» و همچنین آرین طباطبایی از دیگر افرادی بودند که از ادامه همکاری با تیم رابرت مالی به دلیل دست نیافتن مذاکرات به اهداف ضدایرانی خودداری کردند.خروج این افراد و در نهایت اخراج رابرت مالی از مسئولیت، به خوبی گویای شکست رویای آمریکایی در دستیابی به توافق گسترده‌تر و قوی‌تر برای تضعیف ایران است.با این حال،شماری از منابع اطلاعاتی در گفت‌وگو با پایگاه خبری آمریکایی واشنگتن فری‌بیکن این احتمال را طرح کرده‌اند که رابرت مالی (نماینده پیشین آمریکا در امور ایران) ممکن است اطلاعات طبقه‌بندی‌شده را به شبکه‌ای از مدافعان جمهوری اسلامی که حامی توافق هسته‌ای دولت اوباما با تهران بودند، منتقل کرده باشد.رابرت مالی و دیگر دیپلمات‌های آمریکایی دخیل در توافق هسته‌ای با ایران موسوم به برجام، که در دولت باراک اوباما تحقق یافت، به طور معمول جلساتی با اعضای این شبکه برگزار می‌کردند.با وجود این تغییرات در تیم مذاکره کننده آمریکا، صدای نبض گفت‌وگوها همچنان شنیده می‌شود. به عنوان نمونه بسیاری از کارشناسان سفر وزیر خارجه عمان و وزیر مشاور قطر در امور خارجی به ایران را در همین راستا می‌دانند. در جریان همین سفرها بود که سه روز قبل وزیر مشاور در امور خارجی دولت قطر پس از سفر به تهران و دیدار با علی باقری کنی، مذاکره کننده ارشد کشورمان نوشت: «ما درباره تحولات جدید در گفت‌وگوهای بازگشت به توافق هسته ای، تحولات در موضوعات منطقه ای و بین المللی تبادل نظر کردیم.»یک روز بعد از این مذاکرات «محمد بن عبدالرحمن آل ثانی» وزیر خارجه قطر با «آنتونی بلینکن» همتای آمریکایی خود درباره برنامه‌ هسته‌ای ایران و پاره‌ای از مسائل بین‌المللی گفت‌وگو کرد. علاوه بر این دیروز وزیران امور خارجه قطر و انگلیس درباره تحولات مربوط به موضوع هسته ای ایران گفت وگو کردند تا بار دیگر نشان داده شود که تحرکات دیپلماتیک با وجود تحولات چشمگیر در تیم مذاکره کننده آمریکایی در جریان است.