تضمین برای ثبیت توافق | روسیه دنبال از بین بردن برجام نیست

حمله نظامی روسیه به اوکراین به سنگی در آب تبدیل شده که حلقه هایی از آن در سراسر جهان پخش شده است. از خاور دور تا خاور میانه و ایران. توافق هسته ای ایران زیر سوال قرار گرفته است و غرب، روسیه را مقصر می داند.

مسکو از کشورهای عضو برجام ضمانت کتبی برای ادامه روابط اقتصادی اش با ایران را درخواست کرده است. هدف از این درخواست، نه فقط دفاع از پروژه های روسیه در ایران، بلکه بی اعتبار کردن تحریم های غرب است.

امریکا قصد ندارد، هیچ امتیازی به روسیه بدهد. در حال حاضر، واشنگتن تلاش می کند تا راهی برای عقد توافق بدون روسیه بیابد، اما فعلا، این امر بعید به نظر می رسد. خارج کردن روسیه از توافق هسته ای غیر ممکن است – این امر نیازمند بازبینی کامل قالب مذاکرات است که احتمال دارد، ماه ها طول بکشد. واشنگتن و تهران در وضعیتی نیستند که به توافق موقتی و محدود دست یابند – میان این دو کشور کمترین اعتمادی وجود ندارد.

در نتیجه، این توافق پا بر جا است که به گفته غرب، یکی از اهداف روسیه نیز است. براساس ارزیابی های گوناگون، طی شش ماه، ایران می تواند، صادرات نفتی خود را تا 1.5 میلیون بشکه در شبانه روز افزایش دهد که کاهش نرخ طلای سیاه و کاهش هزینه های تحریم های ضد روسی برای غرب را باعث خواهد شد.

در روز 15 ماه مارس، حسین امیر عبدالهیان به روسیه سفر خواهد کرد تا این مساله را حل و فصل کند. روسیه خواهان ادامه همکاری اقتصادی با ایران است، اما ایران نیز از این خواسته حمایت می کند. نخست – به خاطر این که در مناقشه اوکراین، ایران بیشتر طرف روسیه را می گیرد. آیت الله خامنه ای امریکا را مقصر این رویدادها می داند و معتقد است که حمایت های قدرت های غربی از کشورها یک سراب و غیر واقعی است. دوم – ایران درک می کند که روسیه یکی از معدود کشورهای مستقلی است که همکاری اقتصادی خود با ایران را منوط به تحریم های غرب نخواهد دانست. به بیان ساده تر، اگر امریکا مجددا، اجرای توافق هسته ای را مختل کند، اروپا به درخواست واشنگتن ایران را ترک خواهد کرد، اما روسیه اینطور نیست.

در نهایت، خود ایرانی ها نیز در راه رسیدن به توافق هسته ای، دشواری هایی ایجاد می کنند. در روزهای اخیر، ایران دست به حملات موشکی علیه پایگاه های اسرائیل در عراق زده و مذاکرات با عربستان سعودی در خصوص عادی سازی روابط را نیز متوقف کرده است. از قرائن چنین برمی آید که هدف از سفر وزیر امور خارجه ایران به روسیه نه فقط بحث و بررسی عقب نشینی روسیه از مطالباتش است، بلکه هماهنگی در پیشبرد این بازی مهم نیز هست. این بازی نه فقط برای ایران، بلکه برای روسیه نیز بسیار مهم و ضروری است.