مصوبه کنگره هم ضمانت اجرا نداشت، چه رسد به یک بیانیه سیاسی

گروه سیاست مثلث‌آنلاین: اخیرا حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان، خواستار ارائه یک بیانیه سیاسی از سوی کنگره آمریکا برای ضمانت دوام حضور آمریکا در برجام شده است. حالا پرسش مهم این است که چنین بیانیه‌ای تا چه حد ضمانت اجرا دارد؟

سید حسین نقوی حسینی، نماینده پیشین مجلس و تحلیلگر مسائل سیاست خارجی، درباره این موضوع به «مثلث‌آنلاین» گفت: «یکی از محورهای مهم مذاکرات ایران با 1+4 اخذ ضمانت از آمریکا در صورت بازگشت دوباره این کشور به برجام بود تا بعد از این دولت کنونی یا دولت‌های بعدی این کشور نتوانند به راحتی از برجام خارج شوند و زیر میز بازی بزنند. در گذشته شاهد بودیم که آمریکایی‌ها بدون هیچ نگرانی از برجام خارج شدند و حتی اروپایی‌ها هم گرچه به ظاهر در برجام حضور داشتند اما در عمل مفاد آن را اجرا نکردند. در این بین گفته شد که کنگره آمریکا باید برجام را به صورت مصوبه‌ای درآورد تا به شکل قانونی در آمریکا لازم‌الاجرا باشد اما حتی به نظر می‌رسد که تصویب کنگره هم دارای ضمانت اجرای لازم نیست زیرا کنگره یک نهاد قانون‌گذاری است و می‌تواند چندی بعد قانون مورد تصویب خود را لغو کند یا با قانونی جدید، قانون قدیم را بلااثر سازد؛ بنابراین مصوبه کنگره هم نمی‌تواند شرط لازم باشد اما تقلیل مصوبه کنگره به بیانیه سیاسی این نهاد که خیلی عجیب است زیرا مشخص است که بیانیه‌ای سیاسی هیچ ضمانت اجرایی حتی برای کنگره کنونی هم ندارد؛ چه رسد به کنگره‌های آینده و دولت‌های بعدی».

او در پاسخ به این پرسش که آیا ایران می‌توانست به‌عنوان تضمین درخواست کند تا شورای امنیت سازمان ملل در قطعنامه ضمانت اجرای حضور در برجام را تعیین کند، بیان کرد: «راه‌های مختلفی برای اخذ ضمانت وجود دارد اما اگر ایران چنین درخواستی می‌کرد و می‌توانست چنین قطعنامه‌ای را از شورای امنیت بگیرد، حتما خیلی ایده‌آل بود و یک موفقیت بسیار بزرگ برای ایران محسوب می‌شد اما این را هم بگویم که قطعنامه شورای امنیت هم ضمانت اجرایی کامل و بی‌خدشه محسوب نمی‌شد زیرا آمریکا یکی از پنج عضو دائم شورای امنیت است و در صورتی که به فرض چنین قطعنامه‌ای وجود داشت و آمریکا بار دیگر از برجام می‌شد، همین شورای امنیت بود که باید درباره مجازات کشور خارج‌شونده تصمیم‌گیری می‌کرد که خب طبیعی است هر تصمیمی علیه آمریکا وضع می‌شد، آمریکا وتو می‌کرد».

نقوی حسینی در پایان گفت: «به هر حال آمریکا کشور بدعهدی است. ترامپ از توافق‌های بین‌المللی مهم خارج شد که ضمانت‌ اجراهای مهمی داشتند اما دیدیم که آمریکا خارج شد و عملا هیچ برخوردی با این کشور صورت نگرفت. به این دلیل است که ما باید بیش از توجه به این مسائل حواسمان باشد که چگونه با آمریکا مواجه می‌شویم».