اسحاق جهانگیری به‌دنبال سیاسیکردن پرونده برادرش است
مهدی جهانگیری‌کیست؟
مهدی جهانگیری رئیس گروه مالی گردشگری و نایب رئیس اتاق بازرگانی تهران بازداشت شد.اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور در واکنش به دستگیری برادرش در صفحه شخصی‌اش نوشت که امیدوار است این موضوع سیاسی نباشد
«مهدی جهانگیری رئیس گروه مالی گردشگری و نایب رئیس اتاق بازرگانی تهران بازداشت شد. برادر معاون رئیس‌جمهور پیش از این در فضای افکارعمومی با اتهاماتی مواجه شده بود که کوشیده بود پاسخ‌هایی به آنها بدهد اما این پاسخ‌ها منضم به مستنداتی نبود. برخی از اتهامات متوجه حضور او در بانک گردشگری بود.» این خبری که صبح جمعه گذشته روی خروجی سایت تابناک قرار گرفت. خبری در نوع خود مهم که با بازخوردهای زیادی مواجه شد. در درجه اول رسانه‌ها دنبال این بودند که این دستگیری از جانب چه نهادی و در چه موردی صورت گرفته است. گمانه‌زنی‌ها زیاد بود و شایعات فراوان. اولین واکنش رسمی به این ماجرا را اسحاق جهانگیری مطرح کرد. اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور در واکنش به دستگیری برادرش در صفحه شخصی‌اش نوشت که امیدوار است این موضوع سیاسی نباشد و در عین حال تاکید کرد که برادرش هیچ عنوان دولتی نداشته و امیدوار است برابر قانون با وی برخورد شود.
او یک روز بعد نیز در جریان یک سخنرانی گفت: «هیچ خط قرمزی برای مقابله با فساد نیست و هیچ کس در این زمینه مصونیت ندارد، اما هیچ کس هم حق ندارد به بهانه مبارزه با فساد تسویه‌حساب سیاسی کند و نهادهای حاکمیتی باید در چارچوب قانون حرکت کنند.»
پرونده «مهدی جهانگیری»
در پلیس آگاهی نیست
در میانه حرف و حدیث‌ها در این مورد رئیس‌پلیس آگاهی ناجا اعلام کرد که پرونده برادر معاون اول رئیس‌جمهور در پلیس آگاهی ناجا نیست. سردار محمدرضا مقیمی درباره اینکه آیا پلیس آگاهی در پرونده اخیر که منجر به دستگیری مهدی جهانگیری، برادر معاون اول رئیس‌جمهور شده حضور داشته یا خیر؟ گفت: «تا بدین لحظه پرونده این فرد در آگاهی نبوده است.» رئیس‌پلیس آگاهی ناجا اضافه کرد: «البته ممکن است پرونده‌ای در ادامه رسیدگی به پلیس آگاهی ارجاع شده و مثلا الان که می‌گویم این پرونده در آگاهی نیست اما عصر امروز رسیدگی به آن به ما ارجاع شود اما در حال حاضر این پرونده در دست ما نیست و پلیس آگاهی در آن نقشی نداشته است.»
در ادامه این تحولات رئیس دادگستری استان تهران وضعیت پرونده برادر جهانگیری را تشریح کرد. غلامحسین اسماعیلی در پاسخ به این سوال که آیا بازداشت م.ج برادر معاون اول رئیس‌جمهور مربوط به پرونده‌های بانکی و بدهکاران کلان بانکی است؟ گفت: «این فرد در کرمان بازداشت است به همین منظور پرونده وی در کرمان تشکیل شده است.»
مهدی جهانگیری فعلا بازداشت است
در اظهارنظری دیگر دادستان‌کل کشور گفت: به‌زودی تکلیف شبکه ارتباطی تلگرام را روشن می‌کنیم. حجت‌الاسلام منتظری در جمع خبرنگاران درباره پرونده مهدی جهانگیری گفت: «اصل پرونده در استان کرمان تشکیل شده است اما به‌دلیل اینکه پرونده به‌تازگی تشکیل شده است از بیان جزئیات آن معذور هستم.» وی درباره اینکه جهانگیری بازداشت است یا با قید وثیقه آزاد شده، گفت:«این فرد فعلا بازداشت است و پرونده در مرحله تحقیقات مقدماتی است.»
روایتی از یک بازداشت
فرمانده سپاه ثارالله استان کرمان به اشاره به اقدام سپاه کرمان طی چند روز گذشته و دستگیری مهدی جهانگیری گفت: «در استانی که یک جوان مجبور است با هزاران مشکل ۳ میلیون وام بگیرد، این آقایون میلیارد میلیارد هزینه می‌کنند. برادر ایشان به جای اینکه بیاید این اقدام برادرش را تقبیح کند، می‌گوید: اینها به‌دنبال تسویه‌حساب شخصی هستند.» ابوحمزه تصریح کرد: «من به صراحت اعلام می‌کنم که سپاه هر کس را که بخواهد بر خلاف مردم و نظام حرکت کند، سریع بر علیه‌اش بلند می‌شود. ما سراغ تک‌تکشان می‌رویم.» سردار ابوحمزه با اشاره به اینکه بسیاری از امکانات استان امروز در دست جریان کارگزاران است، ابراز کرد: «هواپیمایی ماهان، هفت‌باغ، دل عالم و کرمان‌موتور در دست کسانی است که فرقی با مردم ندارند؛ چرا این سخنان گفته نمی‌شود و مردم مطالبه نمی‌کنند؟ چرا کسی پاسخگوی این سوالات نیست؟» وی تاکید کرد: «امروز تعدادی کاملا به منابع اقتصادی استان کرمان مسلطند و به کسی هم پاسخگو نیستند؛ اما باید آنقدر مطرح شود تا مردم مطالبه کنند و روحانیون در این صورت می‌توانند رسالت خود را انجام دهند.» سردار ابوحمزه با تاکید بر اینکه مشکل اصلی استان کرمان حزب کارگزاران با محوریت مرعشی است که تمامی امکانات استان را در اختیار دارند، تصریح کرد: «مهمترین کار جمهوری اسلامی ایجاد عدالت اجتماعی است چرا که فلسفه انقلاب ایجاد عدالت است.»
نظر دولت چیست؟
اما در ادامه اظهارنظرها در این مورد نوبخت در پاسخ به پرسشی در زمینه موضع دولت درباره پرونده مهدی جهانگیری اظهار کرد: «لازم است از روح بزرگ و خویشتندار آقای اسحاق جهانگیری تقدیر کنم که با سعه‌صدر با این موضوع برخورد کردند و با صراحت این موضوع را مطرح کردند که فردی که از آن نام برده شد ارتباطی با دولت ندارد و قبل از دولت یازدهم آنچه که امروز به آن رسیدگی می‌شود را انجام داده است و از خانواده جهانگیری را که دو شهید را به انقلاب تقدیم کرده است جز این انتظار نمی‌رود که خویشتنداری کنند و اجازه دهند که همه قوا با آرامش به مسائلی که می‌خواهند، رسیدگی کنند.»
مهدی جهانگیری کیست و حوزه فعالیت‌های
او چه بود؟
مهدی جهانگیری برادر کوچکتر اسحاق جهانگیری است. او حدود 45 سال سن دارد و در رشته‌های مدیریت دولتی، مدیریت بازرگانی و اقتصاد بین‌الملل تحصیل کرده است. مهدی بر خلاف برادر بزرگتر خود به جای ورود به سیاست وارد اقتصاد شد و با سرعت توانسته پله‌های‌ترقی را طی کند. نام مهدی جهانگیری بر خلاف برادرش با یکی از بحث‌برانگیزترین و جنجالی‌ترین چهره‌های سیاسی ایران گره خورده است. مهدی سابقه مدیریتی کلانی در دولت ندارد شاید مهمترین این سابقه به دوران ریاست اسفندیار رحیم‌مشایی در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری باز‌می‌گردد. مهدی جهانگیری در آن زمان معاون سرمایه‌گذاری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بود.
اتفاقا سابقه مدیریتی او در آن سازمان با یکی از اولین حواشی اسفندیار رحیم‌مشایی مرتبط است. در روز 18 آبان‌ماه سال 87 زمانی که جهانگیری معاون مشایی بود در جریان مراسم افتتاح همایش «فرصت‌های سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری ایران»، ۱۲ خانم با لباس محلی، دف‌زنان روی سن ظاهر شدند و درحالی که قرآن را در سینی گذاشته بودند با حالات ریتمیک آن را به قاری تحویل دادند. درباره این بخش از همایش مسائلی مطرح شد، از جمله دو نفر از مراجع عظام نسبت به آن اعتراض شدیدی داشتند. این انتقادات نهایتا باعث شد که مهدی جهانگیری 25 آبان‌ماه از سمت خود استعفا کند. این استعفا به زیان جهانگیری تمام نشد. او فعالیت گسترده خود در حوزه گردشگری را آغاز کرد و به‌عنوان فعال بخش خصوصی گام‌ها و اقدامات مهمی در این زمینه برداشت.
او گروه مالی گردشگری را ایجاد کرد و پس از آن شرکت خصوصی «سرمایه‌گذاری میراث فرهنگی و گردشگری ایران» (سمگا) را تاسیس کرد و توانستند زیرمجموعههای فراوانی برای آن ایجاد کنند.
زیرمجموعههای گسترده این گروه مالی عبارتند از: «بانک گردشگری، شرکت سرمایه‌گذاری میراث فرهنگی و گردشگری ایران (سمگا)، مجتمع فولاد صنعت بناب، شرکت سرمایه‌گذاری نگین، هلدینگ صنایع و معادن ماهان، توسعه امید افق گردشگری، شرکت افق گردشگری ایرانیان، مرکز آموزشی علمی - کاربردی کاراد، شرکت باشگاه گردشگری ایرانیان، کارت گردشگری پارس، شرکت توسعه فناوری اطلاعات گردشگری ایران، شرکت توسعه مجتمع‌های خدماتی و رفاهی پارس‌زیگورات، شرکت توسعه گردشگری آریا‌زیگورات، و تجارت بین‌الملل هموطا آریا.»
کار گروه مالی گردشگری به‌شدت گسترش یافت ولی در مواردی ابهات و اتهامات اقتصادی پیرامون این گروه منتشر شد. در مهر‌ماه سال 1390 بانک مرکزی دستور داد که مدیرعامل و رئیس هیات‌مدیره بانک گردشگری تغییر کند.
آن زمان بانک گردشگری متهم نقش‌آفرینی در پرونده فساد سه هزار میلیاردی بود اما بانک مرکزی مساله را رد کرد. مهدی جهانگیری در آن زمان رئیس هیات‌مدیره این بانک بود.
در همان سال و پیش از فرمان بانک مرکزی وب‌سایت «الف» متعلق به احمد توکلی در گزارشی با عنوان «رانت‌خواری بزرگ در شرکت خصوصی متصل به حلقه قدرت-ثروت» مدعی رانت‌خواری مهدی جهانگیری با کمک مشایی و بقایی و البته مرتضی تمدن (استاندار وقت تهران) شد. به گزارش فرارو با وجود انتشار این گزارش‌ها علیه برادر کوچکتر اسحاق جهانگیری اما گروه مالی گردشگری به فعالیت‌های خود ادامه داد. با پیروزی حسن روحانی در انتخابات و توافق برجام راه برای فعالیت بیشتر شرکت‌های حوزه گردشگری باز شد. بانک گردشگری هم از شرایط بحرانی خارج شد. در سال 93 در اتفاقی دیگر مهدی جهانگیری توانست وارد مهمترین نهاد بخش خصوصی شود. او از آن سال تاکنون نایب‌رئیس اتاق بازرگانی تهران است.
مهدی جهانگیری و گروه مالی‌اش در زمینه‌های دیگر از جمله ساخت مدارس در مناطق محروم و برخی زمینه‌های فرهنگی همچون سینما فعالیت دارد. گروه مالی او تهیه‌کننده «شهر موش‌های2» بود. یکی دیگر از حاشیه‌هایی که حول جهانگیری به‌وجود آمد ماجرای پرداخت 200میلیون تومان پاداش به اعضای هیات‌مدیره بانک گردشگری بود. در سال93 سندی از این پاداش منتشر شد که مهدی جهانگیری پای آن را امضا کرده بود. روزنامه کیهان در گزارش بازداشت او به این ماجرا اشاره کرده است.
با‌وجود تمام شایعات علیه مهدی جهانگیری او هیچ وقت محاکمه نشد. حتی در مواردی مورد تقدیر مقامات عالی کشور قرار گرفت. او به‌عنوان کارآفرین برتر کشور در زمینه گردشگری شناخته می‌شود.
در بحبوحه انتخابات ریاست‌جمهوری و پس از آنکه اسحاق جهانگیری نامزد انتخابات شد، برخی چهره‌های اصولگرا علیه برادر جهانگیری سخنانی را مطرح کردند.
علیرضا زاکانی نماینده پیشین مجلس یکی از آنها بود. زاکانی، در اردیبهشت‌ماه درباره برادر جهانگیری گفت: «الان مثل زمان قاجار یکسری خانواده‌ها در کشور دارند ایجاد می‌شوند که ظرفیت‌های هزاران میلیاردی دارند، یکی از خانواده‌ها خانواده آقای جهانگیری است، خیلی صریح می‌گویم بانک دارند، در پتروشیمی دست دارند، بانک گردشگری برای چه کسی است؟ برای برادر محترم آقای جهانگیری است که در دولت قبل آن را گرفته است.»
او افزود: «این را با چه رانتی گرفته است؟ با رانت رفاقت با آقای مشایی گرفته است، از کجا این را آورد؟ آن روزی که قرآن را با آن شرایط نادرست آوردند با آن ساز و دهل، که صدای همه ملت در آمد چه کسی استعفا داد و گفت گردن من است و گردن مشایی نیست، آن فرد برادر آقای جهانگیری بود.» در پاسخ به زاکانی، مهدی جهانگیری همان زمان بیانیه‌ای را منتشر کرد. او درباره ادعاهای زاکانی گفت: «مجموعه کاملا خصوصی «گروه مالی گردشگری» و شرکت‌های عضو، از ابتدای شکل‌گیری و مشارکت در فعالیت‌های اقتصادی، متعلق و وابسته به هیچ نهاد، شخص و مجموعه دولتی و شبه‌دولتی و جریان خاص نبوده و جملگی با مشارکت فعالان گردشگری، اقتصادی و سهامداران آن ایجاد شده و طبق ضوابط حقوقی و قانونی کشور در حال فعالیت است.» جهانگیری در خصوص شایعات پیرامون بانک گردشگری نیز خطاب به زاکانی گفت: «در عجبم شما که سال‌ها در مسند نمایندگی مجلس شورای اسلامی وظیفه قانونگذاری را به عهده داشتید چطور نمی‌دانید که بر‌اساس مقررات موجود از جمله اصل ۴۴ قانون اساسی امکان تملک سهم یک بانک برای یک فرد امکان‌پذیر نیست و لیست سهامداران بانک در گزارش‌های مجامع و از طریق سامانه سازمان بورس و اوراق بهادار برای عموم مردم عزیز قابل رویت است.»
دیدگاه تان را بنویسید