اصلاح‌طلبان منتظر اصولگرایان نشسته‌اند؟

گروه سیاست مثلث‌آنلاین: انتخابات در شراطی که کمتر از دو ماه به برگزاری‌اش مانده است، همچنان مورد اقبال مردم نیست و البته در این بین هم نیروهای سیاسی سردرگم به سر می‌برند و تا این لحظه هیچ یک از دو جناح سیاسی اصولگرا و اصلاح‌طلب از نامزد یا نامزدهای اصلی خود رونمایی نکرده‌اند و حتی در جبهه اصلاحات هنوز مسئول‌های ستادهای انتخاباتی افرادی که نامشان به عنوان نامزد مطرح می‌شود، تعیین نشده‌اند. از طرفی به نظر می‌رسد وضعیت مبهم‌تر از آنچیزی است که به نظر می‌رسد؛ یعنی در نگاه نخست چنین برداشت می‌شود که وجود چنین مشکلی مثلا در جبهه اصلاحات ناشی از عدم وحدت اصلاح‌طلبان یا ناتوانی نامزدهای آنها باشد؛ در صورتی که به نظر می‌رسد مناسبات انتخاباتی آنها بی‌ارتباط با مناسبات نهایی اصولگرایان نباشد؛ به بیان دیگر اصلاح‌طلبان می‌خواهند ببینند که اصولگرایان از چه نامزدی حمایت می‌کنند تا بر اساس اجماع نهایی اصولگرایان نامزد خود را تعیین کنند. مثلا اگر سیدابرهیم رئیسی نامزد شود، آنها نامزدی را مقابل او قرار دهند که بتواند از پس ایجاد دوقطبی برآید.

علی لاریجانی در فضای انتخاباتی اصلاح‌طلبان هم موضوع مهمی است. اصلاح‌طلبان مدت‌هاست که سعی می‌کنند خود را از لاریجانی دور نشان دهند؛ در صورتی که در لابه‌لای گفت‌وگوهای اصلاح‌طلبان این نکته به دست می‌آید که آنها تمایل دارند در شرایطی خاص و در دقیقه نود از او حمایت کنند تا به فتح حداقلی برسند. لاریجانی گرچه نیرویی اصلاح‌طلب نیست اما او خاصه از سال92 به بعد به اصلاح‌طلبان نزدیک شد و حتی عامل مهمی در تصویب برجام در مجلس دهم به شمار می‌رود؛ در واقع لاریجانی به نوعی بازوی پارلمانی دولت تلقی می‌شد و همین امر موجب نگاه مثبت اصلاح‌طلبان به او شده است اما اصلاح‌طلبان با علم به اینکه حمایت از لاریجانی با اقبال عمومی روبه‌رو نمی‌شود تا اینجای کار از او به عنوان نامزد خود رونمایی نکرده‌اند و البته احتمال حمایت نیروهای اصلاح‌طلب از علی لاریجانی زمانی تشدید شد که  رهبر انقلاب متعاقب انتشار فایل صوتی ظریف، به او انتقاد کردند و موضع برخی مسئولان را مشابه موضع بیگانگان دانستند. با این سخنان رهبری به نظر می‌رسد که ظریف شرایطی شکننده در انتخابات دارد و دیگر اصلاح‌طلبان نمی‌توانند بر او حساب ویژه‌ای باز کنند. آنها در شرایطی که نامزد شاخص دیگری ندارند، مانند سال92 و 96 می‌کوشند دستِ‌کم ارتباط خود با نهاد قدرت را از دست ندهند و حمایت از علی لاریجانی برای آنها می‌تواند خواسته‌های حداقلی را به ارمغان آورد. در اینجا بازهم به گزاره نخست بازمی‌گردیم که در این دوره از انتخابات ورود یک نامزد ولو نزدیک به جناح مقابل وابسته به چیدمان انتخاباتی گروه دیگر شده است؛ به این معنا که اگر سید ابراهیم رئیسی نامزد اصولگرایان باشد، بعید است علی لاریجانی نامزد شود زیرا او در ظاهر هیچ‌وقت خود را مخالف رئیسی نشان نداده است. از طرفی به نظر می‌رسد حتی اگر اصولگرایان اجماع سراسری بر یک نامزد ولو نامزدی غیر از رئیسی داشته باشند، بازهم لاریجانی نمی‌آید زیرا لاریجانی می‌داند دارای پایگاه رأی خاصی نیست و محبوبیتی در میان مردم ندارد بنابراین چشم به تعدد نامزدها در جبهه اصولگرایی، حمایت کامل اصلاح‌طلبان از او و در نهایت حمایت بخشی از اصولگرایان مانند نیروهای جامعه روحانیت دوخته است.

همه این‌ها نشان‌دهنده فضای مبهم انتخابات ریاست‌جمهوری 1400 است؛ انتخاباتی که در کمتر از دو ماه مانده به برگزاری‌اش هنوز هیچ‌کدام از مناسبات انتخاباتی روشن نشده است.